تا حالا فکر کردید که هواپیما چگونه استارت زده می شود؟ نیروی لازم برای روشن کردن موتور هواپیما از کجا تامین می شود ؟

در واقع موتور هواپیما هم مثل ماشین برای شروع کار به انرژی نیاز دارد. همانطور که می دانید که در ماشین با تخلیه ولتاژ توسط باتری این انرژی تامین می شود و ماشین استارت می خورد اما در هواپیما این اتفاق چگونه رخ می دهد؟ با ما همراه باشید.

در هواپیما بعد از سوختگیری در مرحله اول از فرآیند استارت زدن، خلبان واحد قدرت کمکی هواپیما را روشن می کند. واحد قدرت کمکی (APU) به موتور جت کوچکی گفته می‌شود که در قسمت انتهایی دم تمامی هواپیماها نصب شده است و وظیفه آن تامین نیروی الکتریکی لازم برای تغذیه نمودن سیستم‌های مختلف هواپیما و همچنین تولید هوای متراکم شده برای استفاده در سیستم تهویه و کمک به روشن نمودن موتورهای هواپیما در زمانی که هواپیما به هیچ یک از واحدهای تامین قدرت زمینی متصل نشده است می‌باشد. به طور واضح این موتور کوچک برای روشن شدن موتور هواپیما :

برق هواپیما را فعال می کند
سامانه هیدرولیک هواپیما را فعال می کند
سامانه الکترواویونیک هواپیما که شامل برق و الکترونیک است را فعال می کند
و در آخر سامانه فشار را فعال می کند

APU در واقع قبل از موتور اصلی روشن می شود و یک تا دو دقیقه بعد از روشن شدن آن سامانه هایی که در بالا به آنها اشاره کردیم را فعال و مقدمه روشن کردن موتور هواپیما یا همان استارت خوردن آن را فراهم می کند. با این حساب استارت اولیه هواپیما بر عهده واحد قدرت کمکی یا همان APU است. مدت زمان استارت اولیه و ثانویه در هواپیماها بسته به نوع هواپیما و تعداد موتور متفاوت است برای مثال هواپیما بوئینگ 727 با 3 موتور بین 8 تا 10 دقیقه زمان می برد تا استارت بخورد .


اما اگر واحد قدرت کمکی یا همان APU خاموش باشد چه اتفاقی می افتد ؟


در این زمان از GPU استفاده می شود . GPU واحد قدرت زمینی است که به دو شکل ثابت و یا سیار در فرودگاه‌ها وجود دارد که پس از اتصال به هواپیما، نیروهای الکتریکی مورد نیاز جهت روشن نمودن واحد APU(در صورت نیاز)، روشن نمودن موتورهای هواپیما و ژنراتورها، سیستم تهویه هواپیما و غیره را تامین می‌کند. در واقع می‌توان گفت که واحدهای APU و GPU مشابه یکدیگر عمل می‌کنند، اما تفاوت‌هایی وجود دارد که باعث برتری GPU نسبت به APU بر روی زمین می شود. تفاوت اصلی بین این دو سیار بودن واحد GPU است. واحد APU بر روی هواپیما قرار دارد و تنها بر روی همان هواپیما تولید نیرو می‌کند، اما واحد GPU را می‌توان بر روی هواپیماهای دیگر نیز استفاده کرد. استفاده از GPU در طول انجام عملیات زمینی طولانی‌‌مدت مانند عملیات تعمیر و نگهداری نسبت به APU ارزانتر است چون واحد GPU مستقل از نوع سوخت می‌باشد و حتی با سوخت دیزل نیز کار می‌کند، اما واحد APU سوخت مخصوص هواپیماهای جت از نوع JET-A را می‌سوزاند. عامل مهم دیگر سر و صدای زیادی است که واحد APU در هنگام کار تولید می‌کند و صدای سوت مانندی است که موجب ارجحیت واحد GPU به APU می‌شود.

نكته جالب اینکه اینکه موتور هواپیما هنگام پرواز نیز استارت می خورد! به این صورت که موتور توربوجت کوچکی که در هواپیما بوده از طریق باطری یا جریان برق خارجی استارت می خورد و هوای فشرده لازم را برای استارت زدن موتور فراهم می کند. در این روش تنها استارت یکی از موتور ها کافی است پس از استارت کامل یک موتور هوای فشرده به دیگر موتور ها انتقال داده می شود و باعث استارت آنها می شود.